wtorek, 31 stycznia 2012

PROJEKT PRZEDSZKOLE ! W PLEBISCYCIE ARCHITEKTURA XXL.

Zapraszamy dnia 9 lutego na prezentację projektu Przedszkole! do klubu sztuki Architektury. Opowiemy też o dalszych planach związanych z projektem, edukacją i designem dla Dzieci. O architekturze energooszczędnej opowie architekt Jakub Lewkowicz.
http://www.sztuka-architektury.pl/index.php?ID_PAGE=34091

wtorek, 3 stycznia 2012

DO DZIEŁA!


Fundacja Młodej Kultury Hopsiup Project od kilku lat zajmuje się edukacją przestrzenną, wiedząc, że zapoznawanie dzieci z pojęciami i umiejętnościami dotyczącymi architektury, urbanistyki i życia publicznego daje im wymierne korzyści. Dzięki zabawom i warsztatom dzieci podnoszą poziom logicznego myślenia, inteligencję przestrzenną, kreatywność, a w dalszej perspektywie również poczucie estetyki, zdolność krytycznej oceny rzeczywistości. W projekcie Przedszkole!, postawiliśmy sobie cel wniesienie faktycznego wkładu w kształt budownictwa użyteczności publicznej dedykowanego Dzieciom, wzorując się na dobrych praktykach skandynawskich. W oczywisty sposób wyszliśmy z procesem projektowania budynku przedszkola od konsultacji – z głównymi użytkownikami – Dziećmi i wychowawcami. Warsztaty w przedszkolu integracyjnym nr. 247 na warszawskim Żoliborzu pokazały nam, w jaki sposób Dzieci odbierają przestrzeń budynku, co w nim jest dla nich atrakcyjne, co przeszkadza i czego brak. 


Przedszkolaki definiują przedszkole głównie przez pryzmat jego funkcji, bo przedszkole to "miejsce w którym się bawi", lub " w którym, spędzamy czas, kiedy rodzice są w pracy". Wypowiedzi na temat idealnego przedszkola krążyły wokół marzeń i fantazji o "przedszkolu z czekolady", "późniejszym wstawaniu do przedszkola", ale też ujawniły najważniejsze potrzeby: jedzenia, odpoczynku i biegania!
Dzieci w przedszkolu lubią wyzwania - ciemny korytarz, zakamarki, piwnice, schody, zjeżdżalnie - to coś, co w wiadomy sposób pozwala mierzyć się ze strachem, rozwijać sprawność fizyczną i świat wyobraźni. 


Tak zdefiniowaną jakość przedszkola idealnego interpretowali studenci architektury pod kierownictwem polsko-duńskiego architekta Jakuba Lewkowicza, przy udziale merytorycznym firmy Rockwool, i stworzyli dwie koncepcje architektoniczne oparte na rozwiązaniach energooszczędnych i z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Projekt ma swoją zasadniczą zaletę - był projektowany na faktycznej działce, przeznaczonej w Planie Zagospodarowania Dzielnicy Żoliborz pod budowę przedszkola dla nowobudowanej części Żoliborza Przemysłowego. Wraz z architektami z pracowni „Le 2 Workshop”, dopracowali detale architektoniczne skupiając się na aspekcie punktu odniesienia, jaki przybierają Dzieci w ich postrzeganiu. 



Podsumowaniem projektu była wystawa w Forcie Sokolnickiego. Największe wyzwanie projekt - Przedszkole! stawia jednak przed urzędnikami, decydującymi o kształcie nowej części Żoliborza. Trudno odmówić projektowi, który powstał dzięki przedszkolakom, wychowawcom i architektom zalet. Został przecież stworzony z myślą o tym, by swą architekturą przyciągał, wspierał
rozwój, zachwycał, ułatwiał użytkownikom wchodzenie w system edukacji.

Kuratorki projektu Przedszkole!
Kasia Domagalska
Joanna Krupa

poniedziałek, 2 stycznia 2012

To co Dzieci lubią najbardziej. Czyli Projekty dwóch modelowych przedszkoli powstałe podczas warsztatów architektonicznych na Żoliborzu.



Oto miejsce na mapie Żoliborza, przeznaczone na budowę nowego przedszkola. Żoliborz Południowy (dotychczas zwany Przemysłowym) zmienia swoje oblicze, jest jednym wielkim Placem budowy. Czy znajdzie się tam miejsce na przestrzeń zaprojektowaną z myślà o najmłodszych mieszkańcach "Nowego" Żoliborza?


Głównym wyznacznikiem podczas warsztatów projektowych, oprócz zadań przekazanym architektom przez Dzieci, było projektowanie zrównoważone. Powstały dwa projekty budynków energooszczędnych wg "modelu duńskiego".


PROJEKT Z LABIRYNTEM:


Idea
Ideą obiektu jest subtelna izolacja budynku przedszkola od otoczenia. W tym celu obniżono teren wokół obiektu od strony południa o wysokość jednej kondygnacji. Umożliwiło to stworzenie dwukondygnacyjnej elewacji otwartej na południe. Od północy obiekt jest parterowy. Takie rozwiązanie sprzyja niskoenergochłonności obiektu. W zagłębieniu powstałym z ukształtowania terenu została zorganizowana zielona przestrzeń z wieloma atrakcjami dla dzieci. Bryła budynku prostolinijnymi kształtami nawiązuje do charakteru lokalnej zabudowy. Dla kontrastu wnętrze obiektu ma organiczne kształty, tak aby nadać przestrzeni indywidualny charakter i stworzyć przyjazną atmosferę.




rzut parteru




rzut poziomu


układ funkcjonalny
Wejście do obiektu znajduje się na parterze, od wschodu, prowadząc wprost do holu głównego, będącego jednocześnie dwukondygnacyjną przestrzenią do zabaw dla dzieci. Sale zajęć przedszkolnych znajdują się od strony południowej na obydwu kondygnacjach. Z każdej Sali istnieje możliwość bezpośredniego wyjścia na zewnątrz. W salach na parterze poprzez rampę-taras, w salach na kondygnacji -1 bezpośrednio na plac zabaw. Na parterze znajduje się stołówka oraz sala rytmiki. Na kondygnacji -1 znajduje się sypialnia oraz sala zajęć plastycznych.
Ogród został podzielony na części tematyczne: górka saneczkowa, imitacja miasta, ogródek warzywny, amfiteatr, przestrzeń zajęć rekreacyjno-sportowych oraz plac zabaw.


Dzieci wiedzą lepiej, czyli studenci projektują wg wskazówek Dzieci:




Najciekawszym pomieszczeniem wg dzieci z żoliborskiego przedszkola jest pokój pana Dozorcy, dlatego studenci umieScili go w newralgicznym punkcie. Przedszkole nie powinno być nudnym budynkiem ale pełnym tajemnic Labiryntem. Dzieci lubią tajemnice i wyzwania!







zjeżdżalnia w holu głównym, łącząca obie   kondygnacje










Energooszczędność
Przeszklenia w budynku zostały zaprojektowane zgodnie z koncepcją niskoenergochłonności. Największy procent przeszkleń znajduje się na południu, najmniejszy na północy. Takie rozwiązanie wpływa na optymalne wykorzystanie energii słonecznej do celów grzewczych.





W budynku zaprojektowano ściany wewnętrzne jako akumulujące ciepło słoneczne zgodnie z ideą niskoenergochłonności. Wszystkie przegrody zewnętrzne zaprojektowano o podwyższonej izolacyjności cieplnej, tak by uniemożliwić straty pozyskanego ciepła.


Elewacja budynku przedszkola dopasowana jest zarówno do warunków oświetleniowych panujących w zimie jak i w lecie. W dniu przesilenia letniego kąt padania promieni słonecznych wynosi 600, a zimą 140. Tarasy oraz ich zadaszenie zatrzymują promienie słoneczne latem chroniąc sale lekcyjne przed przegrzewaniem. Zimą umożliwiają one doświetlenie naturalnym światłem słonecznym, a także kumulację energii słonecznej. 
 
Z uwagi na gabaryty i chłonność założenia w budynku wystąpi duże zużycie wody. Ograniczenie zużycia wody bieżącej jest możliwe poprzez zastosowanie wody opadowej z dachu do celów technicznych (np. spłukiwanie ustępów, podlewanie ogrodu oraz sprzątania).

Duże kubatury, szczególnie takie w których przebywają ruchliwe dzieci, wymagają stałej wymiany powietrza. Ciągłą wymianę powietrza, bez konieczności utraty ciepła, zapewnia rekuperator filtrujący i podgrzewający powietrze, usytuowany w narożniku północno-wschodnim, jak najbliżej środka budynku.

Gruntowny wymiennik ciepła zapewnia przyjemny chłód w budynku latem, a zimą odpowiada za ogrzewanie obiektu.


 





Zespół autorski: Michał Antoszewski, Paulina Jolanta Dębska, Ewa Kurlanc, Kamila Mazur, Filip Nowak,  Paulina Świętochowska pod kierunkiem arch. Jakuba Lewkowicza


PROJEKT 2. PRZEDSZKOLE ZMYSŁÓW


Dzieciństwo, to taki okres w życiu, w którym wszystko ciekawi a ruchliwość i energia, chęć poznania i samodzielnego działania jest niespotykana. Należy dobrze wykorzystać ten czas w sposób twórczy, pełen radości i niespodzianek tak, aby zaprocentował w dorosłym życiu. W tym czasie ważna rolę w wychowywaniu dziecka pełni przedszkole, które ma na celu przede wszystkim wszechstronny rozwój dziecka i przygotowanie go do podjęcia nauki w szkole, przy jednoczesnym uwzględnieniu jego indywidualnego rozwoju. Jednym z głównych założeń jest fakt, że przestrzenią najlepiej odpowiadająca potrzebom dziecka jest miejsce zabaw. W tym mikro świecie dziecko nawiązuje kontakty społeczne, uczy się relacji ze swoimi rówieśnikami, poznaje prawa rządzące światem. Przebywanie w grupie wpływa pozytywnie na rozwój emocjonalny małego człowieka, a kontakty werbalne mają olbrzymi wpływ na poszerzenie zdolności mowy dziecka.





Głównym założeniem projektowym jest możliwość swobodnej komunikacji wewnątrz obiektu i jak najpełniejsze otwarcie się na trzy rodzaje przestrzeni zielonych: wewnętrzny ogród, dach zielony oraz zewnętrzny ogród. Sercem budynku jest owalne patio, wokół którego wszystkie pomieszczenia układają się wzdłuż spiralnej osi komunikacji rampowej. Na parterze usytuowane zostały sale macierzyste dla najmłodszych dzieci z dostępem do wewnętrznego patio. Podążając spiralą komunikacji w górę, trafiamy do części przeznaczonej dla dzieci starszych w wyjściem na zielony dach. W zależności od wieku i wzrostu zmienia się postrzeganie odległości i wielkości obiektów. Jednocześnie zmienia się ich dostępność. Pomieszczenia przewidziane dla dzieci nie powinny przytłaczać ich swoją skalą, jednocześnie przy użytkowaniu przez wiele osób nie mogą być zbyt małe. Zagadnienie proporcji zachowania wolnej przestrzeni w relacji do jej wielkości jest jednym z podstawowych problemów przy projektowaniu obiektów przeznaczonych dla najmłodszych. Kierując się od wejścia spiralą w dół, przechodzimy obok przeszklonych pomieszczeń technicznych do wyjścia do zewnętrznego ogrodu. Wartością obiektu jest bardzo ciekawy program ogrodu zewnętrznego dla dzieci, w którym oprócz standardowych obiektów znajduje się także mały ogródek kwiatowo-warzywny przeznaczony pod uprawę dla przedszkolaków. Urozmaicony program zewnętrznego ogrodu wykorzystuje ciekawe ukształtowanie terenu. Przebywając w otoczeniu natury dziecko poznaje otaczającą je przyrodę. Różnorodność faktur, kolorów, zapachów i dźwięków stymulująco wpływa na prawidłowy rozwój percepcji zmysłów: dotyku, wzroku, 
powonienia i słuchu. 


Zabawy ruchowe z rówieśnikami i z wykorzystaniem różnych przyrządów (zjeżdżalnia, basen z piłeczkami, drabinki i inne) korzystnie rozwijają umiejętności układu lokomotorycznego, miejscem dla nich przeznaczonym jest sala bawialna na parterze. Takie podejście do pracy, obok chęci zaprojektowania budynku jak najbardziej sprzyjającego środowisku, zdeterminowało założenia przyjęte dla kształtowania budynku. Ponieważ rozwijanie wyobraźni, uczenie niekonwencjonalnego myślenia i rozbudzanie zainteresowań to podstawowe cele współczesnych programów pedagogicznych, należało uzyskać przestrzeń, w której można by je realizować. Należało zaprojektować miejsce, w którym dzieci mogłyby rozwijać swoje zdolności manualne. Dostarczyć im inspiracji, przykładów i pozytywnych wzorców do naśladowania. Dla lepszej integracji społecznej umożliwiono kontakty z różnymi grupami wiekowymi dla lepszego zrozumienia relacji międzyludzkich, siebie i swojego otoczenia, przy jednoczesnym uczeniu współpracy i współdziałania w grupie.

Ważnym elementem w przedszkolu jest praca pedagoga - opiekuna grupy, jego działania nie są determinowane przez architekturę i mogą ulegać zmianie w trakcie użytkowania budynku, dlatego zmierzenie się z tym problem było jednym z ważniejszych etapów pracy, tak, aby uelastycznić możliwości poszerzania wiedzy przedszkolaków i ułatwić prace nauczycieli. Jego pokój usytuowany został na parterze, obok pomieszczeń dla maluszków i sali bawialnej dla wszystkich dzieci.


 W przedszkolach organizuje się wiele zajęć dodatkowych, nie muszą uczestniczyć w nich wszystkie dzieci np. lekcje tańca, nauka języków obcych, katecheza. W projektowanym obiekcie zaproponowano rozwiązanie wspólnej przestrzeni placu zabaw dla wszystkich grup wiekowych. Może być wykorzystywana w porach przyprowadzania i odbierania przedszkolaków, w trakcie zajęć nieobowiązkowych, czasu leżakowania i o każdej innej porze dnia. Daje także niezależność od warunków atmosferycznych.


 Ponieważ program przedszkola zakłada uczestnictwo w zajęciach dzieci z różnymi dysfunkcjami, co im pozwala na naukę poprawnych relacji międzyludzkich, a pozostałym dzieciom okazywanie pomocy słabszym i młodszym, a także naturalne traktowanie rówieśników z defektami rozwojowymi; ważne było kontynuowanie myśli wspólnej zabawy przekładające się na architekturę budynku. Dlatego wiele z sal posiada możliwość połączenia z sala grupy sąsiedniej poprzez suwane drzwi.

Dla podniesienia umiejętności organizowania sobie i innym różnorodnych zabaw dodatkowo przewidziano zabawki stymulujące rozwój przedszkolaka. W przedszkolu umieszczone są przykłady różnych materiałów o zróżnicowanych fakturach, kolorach i innych  właściwościach, najczęściej w formie zabawek, ścieżek i paneli ściennych.




 
Przyjętymi rozwiązaniami projektowymi nadającymi budynkowi cechy architektury proekologicznej są:

- cyrkulacja ciepła: północna elewacja została sklasyfikowana, jako strefa zimna, zaś południowa, jako strefa ciepła. Jest to związane bezpośrednio z ilością naturalnego światła słonecznego, ma na to wpływ m. in. ilość okien umieszczonych w poszczególnych częściach budynku. Strefy te wymuszają cyrkulację powietrza w budynku. Wentylacja w budynku, oprócz projektowanej, jest spowodowaną konwekcją mas ciepłego i zimnego powietrza;
- zacienianie: elewacje, najbardziej wystawione na działanie słońca, obłożone są żaluzjami stalowymi, umożliwiającymi docieranie promieni słonecznych wgłąb budynku zimą i ograniczającymi ich dostęp latem, jak również ograniczenie dostępu promieni UV. Efekt ten potęguje wycofanie linii okien wgłąb budynku względem stropu i stworzenie w ten sposób podcieni;
- kolektory słoneczne umieszczone na dachu;
- dach zielony - użytkowy, zwiększa powierzchnię biologicznie czynną działki oraz poprawia termoizolacyjność budynku w przyjazny naturze sposób;
- strefowanie funkcjonalne budynku: komunikacja i pomieszczenia techniczne umieszczone od północy i w północnym przyziemiu; pomieszczenia dydaktyczne, większe, umieszczone od południa;
- zastosowanie posadzki akumulującej ciepło - ciemna posadzka w pomieszczeniach dydaktycznych; ciepło zmagazynowane w ten sposób przenika przez szklaną ścianę do przylegającej do tych pomieszczeń sali bawialnej mającej doświetlenie od strony północnej i bezpośrednie dojście do ogrodu.









Zespół autorski: Paweł Artyfikiewicz, Olga Bartuszek, Anna Jackiewicz, Magda Koźluk, Aleksandra Krzywańska, Maja Matuszewska, Filip Surowiecki, Katarzyna Szpicmacher pod kierunkiem arch. Jakuba Lewkowicza


Konsultacje społeczne z Dziećmi i wychowawcami w przedszkolu integracyjnym na Żoliborzu

Podczas warsztatów przeprowadzonych w przedszkolu integracyjnym na Żoliborzu, pytaliśmy dzieci i wychowawców o ich wymarzone przedszkole. Jak powinno wyglądać, co powinno się robić w nim, jakie miejsca są najfajniejsze.
DZIECIAKI GÓRĄ